Phê phán có thể làm tổn thương người khác. Tuy nhiên, nếu diễn đạt đúng cách, lời chê có thể mang lại bài học hữu ích. Những mẹo dưới đây giúp tính tiêu cực trong lời chê trở thành tích cực cho cả bạn lẫn người nhận được nó. Cùng Peace English tìm hiểu nhé !

Tránh chê thẳng

Những câu nói như “You’re wrong!” (Anh sai rồi!) và “Your presentation was terrible!” (Phần trình bày của anh thật tệ!) là công kích cá nhân và khiến người nghe cảm thấy cần đề phòng. Do đó, họ có xu hướng không chấp nhận sự chỉ trích và cũng không đạt được điều gì từ phản hồi của bạn. Hãy tránh sự thẳng thừng khi chê. 

Giảm nhẹ bằng lời khen

Nếu đang bàn về công việc của một ai đó mà bạn không hài lòng, trước hết hãy tìm vài điểm bạn thực sự ấn tượng ở đó.

Chẳng hạn, “I enjoyed your presentation today. You presented a lot of good and helpful information in it, and I can tell you put a lot of effort into it. I appreciate your hard work”. (Tôi đã xem phần thuyết trình của anh hôm nay. Anh trình bày rất nhiều thông tin hay và hữu ích, tôi biết anh đã rất nỗ lực. Tôi đánh giá cao sự chăm chỉ của anh).  

Điều này giúp người nghe cởi mở hơn và cảm giác được trân trọng công sức. 

Không tiếp tục với "but"

Sử dụng từ "but" khiến người nghe biết một điều trái ngược lời khen sắp được nói ra và ngay lập tức cảnh giác. Thay vì thế, sau khi ca ngợi, hãy đảm bảo họ có đủ thời gian "ngấm" lời khen đó. Tiếp theo, bạn mới bắt đầu một câu chê có tính xây dựng. 

Đưa ra lời khuyên

Mục tiêu của lời phê phán có tính xây dựng là giúp đối phương tiến bộ hơn. Khi bạn đưa ra lời khuyên hợp lý, người kia sẽ cảm thấy bạn đang muốn hỗ trợ chứ không phải có ý tiêu cực. 

Những cụm từ thích hợp như "Next time you might want to..." hay "I find it helpful to..." giúp lời chê không mang tính đổ lỗi mà vẫn có sức ảnh hưởng. 

Nói cụ thể

Khi phê phán quá chung chung, người ta không học được điều gì từ nó. Hãy sử dụng kiến thức chuyên môn của mình để xác định rõ điểm nào cần cải thiện, đưa ra hướng dẫn cụ thể cho người khác, hoặc gợi ý nguồn để tìm hiểu.